تحقیق جامع ازدواج خویشاوندی

فصل اول

تعریف ازدواج خویشاوندی

ازدواج فامیلی

زوجیت در قلمرو روابط خویشاوندی

یافته های نوین

نكات قابل توجه

تعریف ازدواج خویشاوندی:

الف) تعریف نظری: افرادی كه دارای جد یا اجداد مشترك می باشند و در نتیجه از اجداد مشترك خود ژنهای یكسانی دریافت كرده اند، خویشاوند نامیده می شوند. درجه خویشاوندی دو فرد با نسبت ژنهای مشترك آنها بستگی دارد. افرادی كه یك دوم ژنهایشان مشترك است، خویشاوند درجه یك، افرادی كه یك چهارم ژنهایشان مشترك است، خویشاوند درجه دو و افرادی كه یك هشتم ژنهایشان مشترك است؛ خویشاوند درجه سه نامیده می شود. افرادی كه یك شانزدهم و یك سی و دوم ژنهایشان مشترك است، به ترتیب خویشاوند درجه چهار و پنج محسوب می شوند.

(امیرخانی، 1372، ص 512)

ب) تعریف عملی: منظور ازدواج خویشاوندی والدین زوج نا بارور و ازدواج خویشاوندی خود زوجین می باشد كه حداكثر تا ضریب خویشاوندی 512/1 خویشاوند فرض شده و بعد از آن غیر خویشاوند تلقی می شود. در این مورد به گفته‌های افراد فوق اكتفا می شود.

(امیرخانی، 1372، ص 512)

ازدواجهای فامیلی

در بعضی از موارد ازدواجهای فامیلی- مانند ازدواج دختر عمو و پسر عمو، دخترخاله و پسرخاله، دختر دایی و پسر عمه ممكن است مشكلاتی از جهت تولید نسل به وجود آید. مثلاً: فرزندانشان بیمار و یا ضعیف و یا ناقص شوند. این مساله، ثابت شده است و جای انكار آن نیست.

(مظاهری، 1381، ص 224)

در این باره، چند نكته را متذكر می شویم:

1- این قانون ژنتیكی (وراثتی)، كلیت ندارد و شامل همه ازدواجهایی فامیلی نمی‌شود. و نمی توان همه ازدواجهای فامیلی را مرور و ممنوع دانست.

(مظاهری، 1381، ص 224)

2- افرادی كه بخواهند چنین ازدواجهایی را انجام دهند، حتماً به جنبه پزشكی اش دقت كنید و آزمایشهای لازم را انجام دهند و تا مطمئن نشوند كه از این نظر مشكلی ندارند، ازدواج نكنند.

(مظاهری، 1381، ص 224)

3- آزمایشهای پزشكی وهر كاری كه لازم است در این باره صورت گیرد، باید قبل از آن باشد كه در اثر مطرح كردن ازدواج، میان دختر و پسر دلبستگی و علاقه ای به وجود آید و به هم امیدوار شوند و قبل از آنكه مساله خواستگاری آنان بین مردم پخش شود و سر و صدا ایجاد كند… كه اگر بناست در نتیجه آزمایشها، قضیه فیصله باید و ازدواج صورت نگیرد، هرچه زودتر تمام شود. هرچه بیشتر طول بكشد، «جدایی» سخت تر می شود و دردسرهایی نیز به دنبال دارد.

(مظاهری، 1381، ص 224)

4- آن ازدواجهای فامیلی كه در بین خاندان پیغمبر اكرم (ص) صورت گرفته (مانند ازدواج حضرت علی و حضرت زهرا- سلام الله علیهما) و هیچگونه مشكلی هم به دنبال نداشته است. علتهایی داشته است كه یكی از آن علتها این بوده كه: آنان با علمی كه خداوند به آنان داده، باطن امور را می دانند و از اسراسر غیب باخبرند و می‌دانسته‌اند كه این ازدواجها برای آنان، مشكلی را به دنبال نخواهد داشت.

(مظاهری، 1381، ص 224)

س، نباید با استناد به عمل آن بزرگواران، این قانون مسلم ژنتیكی و پزشكی را نادیده گرفت.

(مظاهری، 1381، ص 224)

زوجیت در قلمرو روابط خویشاوندی

موضوع ازدواج فامیلی از جمله مسائل مورد توجه بسیاری از خانواده ها و داوطلبان ازدواج در جامعه اسلامی ایران و همه جوامع انسانی است.

(افروز، 1380، ص 107)

از آنجا كه در میان قشرهای مختلف مردم، در مناطق شهری و روستایی و با سطوح تحصیلی و فرهنگی گوناگون، نگرش ها و بازخوردهای متفاوت نسبت به ازدواج های خویشاوندی وجود دارد و بعضاً به وسیله برخی متخصصان، صاحب نظران و كارشناسان نیز دیدگاه های متفاوت وگاه توام با تعصبات خاص ارائه می شود، شایسته است در این بخش از مجموعه مباحث ازدواج در بستر ارزشها، به طور خلاصه و مستدل به این مهم اشاره گردد، بویژه اینكه مساله ازدواج های خویشاوندی از دیر باز مورد توجه ادیان، جوامع و فرهنگ های مختلف بوده و در دهه گذشته  نیز مجموعه مطالعات انجام شده و مقالات انتشار یافته در باب ازدواج های خویشاوندی و پرداختن به این مهم از زوایای مختلف، فوق العاده چشمگیر بوده است.

(افروز، 1380، ص 107)

باید توجه داشت كه در این بحث، منظور اصلی از ازدواج های خویشاوندی، امكان ازدواج نوه های پسری و دختری پدر بزرگ ها و مادربزرگ ها با یكدیگر است. به عبارت دیگر محور سخن، مقدور بودن ازدواج پسرعموها با دخترعموها، پسرخاله‌ها با دخترخاله ها، پسردایی با دختر عمه ها و پسر عمه با دختر دایی ها می باشد.

(افروز، 1380، ص 108)

در نگاه بسیاری از مسیحیان و پیر.ان كلیسایی، ازدواج خویشاوندی درجه اول (دختر عمه و پسرعمه، دخترخاله و پسرخاله و پسرعمو و دختر عمو و به عكس) مجاز نیست و در برخی از كشورها و بسیاری از ایالت های امریكا بدین موضوع توجه می شود و عموماً عموزاده ها، خاله زاده ها، عمه زاده ها و دایی زاده ها بدون مجوز كلیسا نمی توانند با هم ازدواج كند. دردهه اخیر بسیاری از محققان برجسته، پژوهشگران مشهور و استادان دانشگاه های معروف امریكا، در مقالات متعدد براساس بررسی های تاریخی و علمی خود با عنایت به متون كتاب مقدس انجیل، انتساب ممنوعیت ازدواج با خویشاوندان درجه اول را به آیین مسیحیت و كتاب مقدس انجیل، امری غیر واقع و نادرست تشخیص داده، این ممنوعیت را صرفاً در محدوده قوانین وضع شده به وسیله كلیسا و فرمان های كشیشان در شرایط و موقعیت های خاص دانسته‌اند. به عبارت روشن تر نه تنها در هیچ یك از بخش ها و آیات كتاب های موجود انجیل، ذكری از ممنوعیت ازدواج عموزاده ها و خاله زاده ها به چشم نمی‌خورد، بلكه در بخش 36 كتاب مقدس انجیل به فرمان خدا مبنی بر پیوند ازدواج دخترعموها با پسرعموها اشاره شده است.

(افروز، 1380، ص 108)

انجیل مقدس نیز محارم (یعنی كسانی كه ازدواج با آنها ممنوع است) را مشابه قرآن كریم اعلام می دارد و هرگز ذكری از ممنوعیت ازدواج عموزاده ها به میان نمی آید.

این در حالی است كه انجیل مقدس به صراحت روابط جنسی مردها و زن ها را خارج از دایره ازدواج و پیوند زناشویی حرام می شمارد و از این بابت نیز هماهنگ با آیات سوره نور در قرآن كریم است.

---